İkinci Dünya Savaşı’nın karanlık günlerinde, 13 yaşındaki Anne Frank’ın gizli bir bölmede tuttuğu günlük, bugün dünya edebiyatının ve insanlık tarihinin en önemli belgelerinden biri kabul ediliyor. “Bir Genç Kızın Günlüğü” adıyla da bilinen bu eser, Nazi zulmünün sıradan bir çocuğun hayatını nasıl paramparça ettiğini gözler önüne seriyor. 1942-1944 yılları arasında kaleme alınan günlük, hem tarihi hem edebi değeriyle 70’ten fazla dile çevrildi ve milyonlarca kişiye ulaştı. İşte Anne Frank’ın günlüğü hakkında bilinmesi gereken 10 çarpıcı gerçek…
1. GÜNLÜK, 13. YAŞ GÜNÜ HEDİYESİYDİ
Anne Frank, günlüğünü 12 Haziran 1942’de 13. yaş gününde hediye olarak aldı. Kırmızı-beyaz kareli kapaklı bu defter, onun en büyük sırdaşı oldu.
2. İKİ YIL BOYUNCA GİZLİ BİR TAVAN ARASINDA YAZILDI
Anne ve ailesi, Amsterdam’daki iş yerlerinin arkasında gizlenmiş “Gizli Bölme”de 6 kişiyle birlikte 2 yıl boyunca saklandı.
3. GÜNLÜĞÜ YAYINLAMAYI HAYAL ETTİ
Anne, radyoda Hollanda hükümetinin sürgünden yaptığı bir konuşmada, savaş sonrası günlüklerin toplanarak yayımlanacağını duyduktan sonra yazdıklarını kitaplaştırmayı hayal etti.
4. GÜNLÜK, BİRKAÇ FARKLI VERSİYONDA YAZILDI
Anne hem kişisel yazılar tuttu (A versiyonu), hem de yayımlanma niyetiyle metni baştan düzenledi (B versiyonu). Babası Otto Frank, bu iki versiyonu birleştirerek ilk baskıyı hazırladı.
5. AİLE, 1944’TE GİZLİ POLİS TARAFINDAN YAKALANDI
4 Ağustos 1944’te bir ihbar üzerine tavan arası basıldı ve tüm saklananlar tutuklandı. Anne daha sonra Bergen-Belsen toplama kampında tifüs nedeniyle hayatını kaybetti.
6. SADECE OTTO FRANK HAYATTA KALDI
Anne’nin babası Otto Frank, savaş sonrası hayatta kalan tek kişiydi. Günlüğü bularak yayımlanması için çalıştı. İlk baskı 1947’de Amsterdam’da “Het Achterhuis” (Arka Ev) adıyla çıktı.
7. GÜNLÜK, 70’TEN FAZLA DİLE ÇEVRİLDİ
Anne Frank’ın günlüğü bugün 70’ten fazla dile çevrilmiş, milyonlarca kopya satmıştır. Türkçeye ilk kez 1970’lerde çevrilmiş ve birçok yayınevi tarafından tekrar basılmıştır.
8. ANNE’NİN EVİ MÜZEYE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
Anne Frank’ın günlüğünü yazdığı Amsterdam’daki ev 1960’ta müzeye dönüştürüldü. Bugün milyonlarca kişi bu evi ziyaret ediyor.
9. GÜNLÜĞÜN BAZI BÖLÜMLERİ YILLARCA SANSÜRLENDİ
Otto Frank, Anne’nin cinsellik ve annesiyle ilişkisine dair yazdığı bazı bölümleri 1980’lere kadar sansürledi. Orijinal hali daha sonra yayımlandı.
10. UNESCO, GÜNLÜĞÜ “DÜNYA BELLEĞİ”NE ALDI
2009 yılında Anne Frank’ın günlüğü, UNESCO’nun “Dünya Belleği” listesine alındı. Bu, insanlık tarihinin ortak mirası olarak kabul edildiği anlamına geliyor.
