Guardian’ın IEA’nın son raporundan aktardığına nazaran, ABD’de sadece bilgi sürece faaliyetleri – başta yapay zekâ olmak üzere – 2030’da çelik, çimento ve kimya üzere tüm güç ağır üretim kesimlerinden daha fazla elektrik tüketecek. Global çapta data merkezlerinin elektrik talebi iki kattan fazla artacak. Yapay zekâya özel data merkezlerinin talebi ise dört katına çıkacak.
Bugün ortalama bir bilgi merkezi, 100 bin hanenin tükettiği kadar elektrik harcıyor. Fakat şu anda inşası süren birtakım yeni data merkezlerinin bu sayının 20 katı kadar güce muhtaçlık duyacağı belirtiliyor.
Rapor, yapay zekânın iklim krizini tedbire gayretlerini baltalayacağı tarafındaki kaygıların “abartılı” olduğunu vurguluyor. Zira gerçek kullanıldığında, yapay zekâ güç verimliliği sağlayarak sera gazı emisyonlarını azaltmaya katkı sunabilir.
IEA Başkanı Fatih Birol, “Yapay zekânın yükselişiyle birlikte güç kesimi, vaktimizin en değerli teknolojik ihtilallerinden birinin merkezinde yer alıyor. Bu güçlü aracı nasıl kullanacağımıza toplumlar, hükümetler ve şirketler olarak biz karar vereceğiz” dedi.
Yapay zekâ, elektrik şebekelerinin rüzgar ve güneş üzere kesintili yenilenebilir güç kaynaklarına ahenk sağlamasında kritik rol oynayabilir. Birebir formda, endüstriyel süreçlerdeki verimlilik açıkları da yapay zekâ sayesinde daha kolay tespit edilebilir hale gelebilir.
Yapay zekânın diğer kullanım alanları da dikkat çekiyor: Şoförsüz araçlar, altyapı tehditlerinin tespiti, kent planlaması, toplu ulaşım rotalarının optimize edilmesi üzere. Hatta maden şirketleri, kritik mineralleri keşfetmek ve işlemek için de yapay zekâdan yararlanabilir.
Ancak IEA’ya nazaran bu olumlu senaryoların gerçekleşmesi, yalnız bırakıldığında değil, hükümetlerin yönlendirmesiyle mümkün olacak. Aksi takdirde yapay zekânın güç sistemleri ve etraf üzerindeki baskısı önemli boyutlara ulaşabilir.
Eski Avrupa Parlamentosu milletvekili ve Lüksemburg enerji bakanı Claude Turmes, IEA’yı gerçekleri yumuşatmakla eleştirdi. IEA’nın hükümetlere pratik düzenleme teklifleri sunmak yerine, Trump idaresi ve teknoloji şirketlerinin işine yarayacak bir tablo çizdiğini söyledi.
